Bu yazıda Tax Free-nin nə olduğunu, hansı məhsullarda və necə istifadə oluna biləcəyini addım-addım izah edəcəyik. Səyahətləriniz zamanı büdcənizdən daha səmərəli istifadə etmək istəyirsinizsə, bu bələdçi sizin üçündür!
Tax Free nədir? Üstünlükləri nələrdir?
Tax free, xaricdə alış-veriş edən turistlərin aldıqları məhsullara görə ödədikləri Əlavə Dəyər Vergisini (ƏDV) geri ala biləcəyi bir sistemdir. Bu təcrübə ölkəyə müvəqqəti səfər edən əcnəbilərin yerli əhalidən daha çox faydalana biləcəyi bir üstünlükdür. Turistlərin ölkədən çıxarkən müəyyən sənədlərlə bu vəsaitin geri qaytarılmasını tələb etməsi mümkündür.Məsələn, Avropada ƏDV dərəcələri 20%-ə çata bilər və vergisiz sistem sayəsində bu dərəcə geri götürülə və əhəmiyyətli qənaətə nail oluna bilər. Bu, həm iqtisadi alış-veriş imkanları yaradır, həm də ölkəyə gələn qonaqları həvəsləndirir.
Üstünlüklər:
- Əmanət İmkanı : ƏDV-ni çıxarmaqla alış-veriş daha qənaətcil olur.
- Lüks məhsullara daha çox qənaət : Tax Free xüsusilə yüksək vergilərə malik lüks məhsullarda əhəmiyyətli qənaət təmin edir.
- Kompleks İstifadə : Geyim, elektronika, zərgərlik və kosmetika kimi bir çox məhsul Tax Free hesab edilə bilər.
Tax Free-dən faydalanmaq üçün hansı tələblər var?
Vergisiz üstünlükdən yararlanmaq üçün aşağıdakı şərtlərə əməl etməlisiniz:1. Turist olmaq
Tax-free sistemindən yalnız rezident olmadığınız ölkədə alış-veriş edirsinizsə faydalana bilərsiniz. Bu təcrübə ümumiyyətlə həmin ölkənin vətəndaşı olmayan və ya uzunmüddətli yaşayış icazəsi olmayan insanlara şamil edilir.2. Minimum Xərcləmə Limitinə riayət etmək
Vergisiz geri qaytarma almaq üçün alış-verişiniz ölkə tərəfindən müəyyən edilmiş minimum xərcləmə məbləğindən artıq olmalıdır. Məsələn:- Almaniyada minimum xərcləmə limiti təxminən 50 avrodur,
- İsveçrədə 300 İsveçrə frankı civarındadır.
3. Tax Free Shopping qəbzini tələb etmək
Alış-veriş etdiyiniz mağaza vergidən azad sistemə daxil edilməlidir. Ödəniş zamanı mağazadan vergisiz çek almağı unutmamalısınız. Bu çek ƏDV-nin geri qaytarılmasını almaq üçün tələb olunan sənəddir.4. Məhsulların Ölkədən Çıxarılması
Tax-free sistemi yalnız məhsulları ölkədən çıxaracağınızı sübut etsəniz etibarlıdır. Çünki:- Məhsullarınızı çamadanınızda və istifadə olunmamış saxlamalısınız.
- Tax-free sənədlərinizi yola düşəcəyiniz hava limanında və ya sərhəd qapısında səlahiyyətli orqanlar tərəfindən təsdiqlənməlisiniz.
5. Vergi geri qaytarılmasını tələb etmək
Siz lazımi sənədləri hava limanında yerləşən tax free ofisinə təqdim etməklə və ya müvafiq formanı dolduraraq poçtla göndərməklə pulunuzun geri qaytarılmasını tələb edə bilərsiniz. Siz pulunuzu dərhal nağd şəkildə ala və ya bank hesabınıza və ya kredit kartınıza köçürə bilərsiniz.6. Müəyyən müddət ərzində əməliyyatların aparılması
Tax free əməliyyatları satın alındığı tarixdən etibarən müəyyən müddət ərzində aparılmalıdır. Bu müddət ölkədən ölkəyə fərqli olsa da, ümumiyyətlə 3-6 ay arasında dəyişir. Müddəti keçməmək üçün sənədlərinizi vaxtında emal etməlisiniz.Tax-free sistemi düzgün tətbiq edildikdə, xaricdə alış-verişinizdə əhəmiyyətli qənaət etməyə kömək edir. Odur ki, alış-veriş edərkən bu şərtləri nəzərə almağı unutmayın!
Xaricdə Tax Free ödənişini necə əldə etmək olar? Addım-addım bələdçi
Xaricə gedəndə həm səyahət edirsən, həm də alış-verişdən həzz alırsan. Lakin insanların əksəriyyəti Tax Free üstünlüyü haqqında tam məlumatlı deyil və ya bu fürsətdən istifadə etmir. Lakin düzgün addımlar atsanız, aldığınız məhsullara görə ödədiyiniz ƏDV-ni geri ala və ciddi qənaət edə bilərsiniz! Xaricdə Tax Free ödənişini geri almaq üçün aşağıdakı addımları yerinə yetirməlisiniz:1. Vergisiz Üstünlük Təklif edən Mağazaları tapın
Xaricdə alış-veriş edərkən Tax Free sisteminə daxil olan mağazalardan alış-veriş etməlisiniz.- Mağazaların pəncərələrində adətən “Tax Free” və ya “ƏDV-nin qaytarılması” yazısı olur.
- Əmin deyilsinizsə, alış-veriş etməzdən əvvəl mağaza işçilərindən bu xidməti təklif edib-etmədiklərini soruşun.
2. Ödəniş zamanı Tax Free Qəbzinizi Almağı Unutmayın
Ödənişinizi edərkən, kassada Tax Free sənədini tələb etməyinizə əmin olun.- Bu sənəd alışınızın təfərrüatlarını və ödədiyiniz ƏDV məbləğini ehtiva edir.
- Anketi doldurmaq üçün pasportunuz tələb olunur, ona görə də pasportunuzu özünüzlə aparın.
3. İstifadə etməzdən əvvəl Məhsullarınızı Saxlayın
Vergisiz geri ödəniş almaq üçün məhsullarınızı ölkədən çıxaracağınızı sübut etməlisiniz. Çünki:- Məhsulları istifadə etməməli və orijinal qablaşdırmada saxlamalısınız.
- Gömrük işçiləri məhsullara baxmağı xahiş edə bilər, ona görə də baqajınızı asanlıqla əldə edilə bilən şəkildə təşkil edin.
4. Hava Limanında Gömrük Təsdiqini Alın
Ölkəni tərk etməzdən əvvəl hava limanında gömrük orqanlarında dayanmalısınız.- Tax Free sənədlərinizi, qəbzlərinizi və pasportunuzu gömrük əməkdaşına göstərin.
- Məmurlar əşyalarınızı görmək istəyə bilər, ona görə də qeydiyyatdan əvvəl çantalarınızı yoxlamaq üçün götürün.
5. Pulunuzun Geri qaytarılmasını tələb edin
Gömrük təsdiqini aldıqdan sonra pulun geri qaytarılmasını tələb etmək vaxtıdır. Pulunuzu geri almağın bir neçə yolu var:- Nağd pulun geri qaytarılması : Bəzi hava limanlarında nağd pulun geri qaytarılmasını təklif edən Tax Free ofisləri var. Sənədlərinizi təqdim etməklə ƏDV-ni nağd ala bilərsiniz.
- Kredit Kartına Pulun Geri qaytarılması : Əgər kart məlumatlarınızı formada doldursanız, geri qaytarılan məbləğ qeyd etdiyiniz hesaba köçürüləcək.
- Poçtla : Əgər hava limanında əməliyyatı tamamlaya bilmirsinizsə, sənədləri müvafiq şirkətə poçtla göndərərək pulun geri qaytarılmasını tələb edə bilərsiniz.
6. Xərcləmə Limitini və Müddəti yoxlayın
Hər bir ölkənin vergidən azad sistemi fərqlidir, ona görə də bu iki detalı yoxlamalısınız:- Minimum Xərcləmə Limiti : Vergisiz geri qaytarılma əldə etmək üçün müəyyən bir məbləğ xərcləməlisiniz. Məsələn, Almaniyada 50 avro, İtaliyada 154 avrodur.
- Müraciət müddəti : Siz satın alma tarixindən etibarən 3-6 ay ərzində ümumiyyətlə pulun geri qaytarılmasını tələb etməlisiniz.
Hava Limanında Tax Free Prosedurları və Tələb olunan Sənədlər
Xaricdə alış-verişiniz üçün ödədiyiniz ƏDV-ni (Əlavə Dəyər Vergisi) geri almaq üçün hava limanında müəyyən addımları yerinə yetirməlisiniz. Sənədləri düzgün təqdim etməklə və prosedurlara əməl etməklə siz heç bir problem olmadan pulunuzu geri ala bilərsiniz. Hava limanında addım-addım vergisiz prosedurlar:1. Qeydiyyatdan əvvəl Gömrük təsdiqini alın
Hava limanına erkən gəlin, çünki vergidən azad prosedurlar vaxt apara bilər.- Əvvəlcə baqajınızı yoxlamadan əvvəl gömrük idarəsinə gedin.
- Gömrük işçiləri vergisiz sənədlərinizi, pasportunuzu və alış-veriş çeklərinizi yoxlayacaqlar.
- Böyük bir əşya (məsələn, elektronika) almısınızsa, əşyanı fiziki olaraq göstərməyə hazır olun.
2. Tax Free Return Point-ə keçin
Gömrük təsdiqinizi aldıqdan sonra Tax Free deklarasiyası ofisinə gedin.Qaytarma sorğunuzu burada tamamlaya bilərsiniz.
Qaytarma üsulları:
- Nağd pulun geri qaytarılması : Siz pulunuzu birbaşa nağd şəkildə ala bilərsiniz.
- Kredit kartına geri qaytarma : ƏDV-nin geri qaytarılması kredit kartınıza köçürülür.
- Pulun bank hesabına geri qaytarılması : Bank məlumatlarınızı formada qeyd etsəniz, ödəniş hesabınıza köçürüləcək.
3. Sənədlərinizi poçtla göndərin (lazım olduqda)
- Hava limanında geri qaytarma şöbəsi yoxdursa, sənədləri poçtla Tax Free şirkətinə (Global Blue, Planet Tax Free və s.) göndərə bilərsiniz.
- Müvafiq zərf və ünvan məlumatları adətən mağazadan aldığınız vergidən azad sertifikatda qeyd olunur.
Tax Free əməliyyatları üçün tələb olunan sənədlər
- Pasport : Alış-veriş zamanı və gömrükdə şəxsiyyətinizi təsdiq etmək üçün tələb olunur.
- Tax Free Sertifikat : Alış-veriş etdiyiniz mağazadan aldığınız ƏDV bəyannaməsi forması (məsələn, Qlobal Mavi forma).
- Satış qəbzləri : Alış-verişinizin orijinal fakturaları.
- Məhsullar : Aldığınız məhsullar istifadə olunmamış və orijinal qablaşdırmada olmalıdır.
- Uçuş Bileti və ya Səyahət Sənədi : Ölkəni tərk etdiyinizi sübut etmək üçün tələb olunur.
Əməliyyatları sürətləndirmək üçün məsləhətlər
- Ən azı 2 saat əvvəl hava limanına getməklə prosedurlara vaxt ayırın.
- Sənədlərinizi və məhsullarınızı mütəşəkkil şəkildə hazırlayın.
- Nağd pul və ya kartın geri qaytarılacağına əvvəlcədən qərar verin və müvafiq formaları doldurun.
- Hansı gömrük idarəsinə getməli olduğunuzu əvvəlcədən yoxlayın (hər hava limanında fərqli yerlər ola bilər).
Tax Free Refund hansı məhsullar üçün etibarlıdır/etibarlı deyil?
Tax Free (vergi geri qaytarma) sistemi, ümumiyyətlə, xaricdə alış-veriş edən turistlərə aldıqları məhsulların ƏDV-ni geri almaq imkanı təklif edir. Bununla belə, bu geri ödəniş yalnız müəyyən məhsullar üçün keçərlidir. Hər bir ölkənin vergidən azad təcrübələri fərqli ola bilsə də, müəyyən kateqoriyalardakı məhsullar ümumiyyətlə geri qaytarma əhatəsinə daxil edilir. Vergisiz geri qaytarmanın etibarlı olduğu əsas məhsullar bunlardır:1. Moda və Geyim Məhsulları
Geyim, ayaqqabı və aksesuarlar vergidən azad ödənişə daxil edilən ən populyar məhsullardır. Xüsusilə dəbdəbəli brend mağazalarda edilən alışlar üçün vergilərin qaytarılması tez-tez tətbiq edilir.- Paltar, çanta, ayaqqabı və zərgərlik kimi məhsullar vergidən azaddır.
2. Elektron Məhsullar
Elektron mallar vergidən azad sistemin ümumi olduğu başqa bir kateqoriyadır. Xüsusilə, mobil telefonlar, planşetlər və kompüterlər kimi texnologiya məhsulları xaricdə edilən alışlar üçün vergidən azad edilir.- Rəqəmsal kameralar, ağıllı saatlar və qulaqlıqlar kimi aksesuarlar da geri qaytarılmaya daxildir.
3. Parfümeriya və Kosmetika
Ətir, makiyaj və dəriyə qulluq məhsulları kimi kosmetik məhsullar da xaricə vergidən azad edilir.- Lüks ətir brendləri və dəriyə qulluq dəstləri bu kateqoriyaya daxildir.
4. Zərgərlik və Saatlar
Zərgərlik məmulatları və saatlar da vergisiz geri qaytarmaların tez-tez tətbiq oluna biləcəyi bir kateqoriyadır. Qızıl, gümüş, əl işi zərgərlik və lüks saatlar kimi məhsullar bu əhatəyə daxildir.- Qol saatları, üzüklər, boyunbağılar və bilərziklər vergisiz geri qaytarıla bilər.
5. Suvenirlər və Təchizatlar
Xaricdən alınan suvenirlər və hədiyyələr vergidən azad edilən verginin qaytarılmasından yararlana bilər.- İncəsənət əsərləri, əl istehsalı suvenirlər və turizm obyektləri vergidən azad edilə bilər.
6. Məişət Əşyaları və Mətbəx Məhsulları
Bəzi ölkələrdə mətbəx əşyaları, ev bəzək məhsulları və qab-qacaq da vergidən azad ola bilər.- Boşqabalar, eynəklər və bıçaqlar kimi əşyalar verginin geri qaytarılmasını ala bilər.
7. Uşaq Məhsulları və Oyuncaqlar
Uşaqlar üçün alınan oyuncaqlar, paltarlar və digər məhsullar da vergidən azad edilən geri qaytarılmaya daxil edilə bilər.- Oyuncaqlar, körpə məhsulları və uşaq geyimləri kimi məhsullar bu kateqoriyaya daxildir.
8. Dərmanlar və Sağlamlıq Məhsulları
Bəzi ölkələrdə, xüsusən də reseptsiz satılan vitaminlər, qida əlavələri və bəzi tibbi məhsullar vergisiz geri qaytarıla bilər.- Sağlamlıq ləvazimatları və xüsusilə turistik sağlamlıq məhsulları da bu kontekstdə qiymətləndirilə bilər.
Vergisiz Geri qaytarma ala bilməyəcəyiniz məhsullar
Vergisiz geri qaytarmalar ümumiyyətlə istifadə olunmuş mallar, xidmətlər (mehmanxanada yerləşmə kimi), qida məhsulları və spirtli içkilər kimi müəyyən məhsullara şamil edilmir. Bundan əlavə, bəzi ölkələrdə işlənmiş geyim və ya fərdi qulluq məhsulları kimi məhsullar vergi geri qaytarılmır.Tax Free dərəcələri hansılardır? Vergisiz hesablama
Xaricdə alış-veriş edərkən ödədiyiniz Əlavə Dəyər Vergisi (ƏDV) vergisiz sistem sayəsində geri qaytarıla bilər. Bununla belə, verginin qaytarılmasının nə qədər olacağı ölkədən ölkəyə dəyişir, çünki hər ölkədə fərqli vergi dərəcələri var. Bu yazıda siz vergidən azad tariflərin necə hesablandığı və nə qədər geri qaytara biləcəyiniz haqqında ətraflı məlumat tapa bilərsiniz.Vergisiz tarifləri necə hesablamaq olar?
Vergisiz dərəcə adətən ƏDV dərəcəsinə əsaslanır və alış-veriş etdiyiniz ölkənin vergi qaydalarına əsasən dəyişir. Bu dərəcə adətən aldığınız məhsulun qiymətinin faizi kimi hesablanır. Məsələn, bir ölkədə ƏDV dərəcəsi 20% olarsa, siz həmin ölkədə satın aldığınız malların 20%-nin vergisini geri ala bilərsiniz. Bununla belə, müəyyən ayırmalar və emal haqları tətbiq oluna biləcəyi üçün vergidən azad edilən geri qaytarma həmişə ƏDV dərəcəsi ilə eyni deyil.Tax Free Refunds üzrə Tutulmalar və Rüsumlar
Tax free bəyannamələri adətən tam ƏDV məbləğini əks etdirmir. Çünki əməliyyat prosesində müəyyən ayırmalar və əməliyyat haqları tətbiq oluna bilər. Bu ayırmalara adətən aşağıdakılar daxildir:- Əməliyyat haqları : Vergisiz xidmətlər göstərən şirkətlər (məsələn, Global Blue, Planet Tax Free) xidmət haqqı alır. Bu nisbət adətən 1% ilə 5% arasında dəyişə bilər.
- Gömrük rəsmiləşdirilməsi haqqı : Gömrük rəsmiləşdirilməsini başa çatdırmaq üçün rüsum tələb oluna bilər.
- Edilən Alış Növü : Vergi qaytarma dərəcəsi böyük alışlar (məsələn, lüks brendlərdən alışlar) üçün daha yüksək ola bilər.
Vergidən azad ölkələr
Tax free, xaricdə edilən alış-verişə görə turistlərə tətbiq edilən verginin qaytarılması sistemidir. Bununla belə, hər bir ölkənin vergi sistemi fərqlidir və vergidən azad təcrübələr bəzi ölkələrdə etibarlı olsa da, digərlərində mövcud deyil. Aşağıda vergidən azad təcrübə ilə məşhur ölkələr var. Bu məsələ ilə bağlı dəqiq məlumat əldə etmək üçün ziyarət edəcəyiniz ölkəyə getməzdən əvvəl vergidən azad ərizənin olub-olmadığını yoxladığınızdan əmin olmalısınız.- Fransa
- İtaliya
- Almaniya
- İspaniya
- Hollandiya
- Belçika
- Portuqaliya
- Avstriya
- isveçli
- İngiltərə
- Uels
- Şotlandiya
- Şimali İrlandiya
- İsveçrə
- Yaponiya
- Cənubi Koreya
- Tayland Avstraliya
- Kanada
- Braziliya
- Sinqapur